Het doel van dit manifest is een impliciete call to action om te durven vernieuwen. Want wanneer wij reflecteren op onze structuren en maatschappelijke overlegprocessen overvalt ons steeds meer de vrees dat we met koffers en rugzakken vol verleden op reis gaan naar een toekomst waarin we hadden kunnen lopen en dansen indien we niet hadden moeten sjouwen met die zware bagage.
Durven we die koffers achter te laten? Durven we verder zonder?
PRINCIPES
I: Iedereen lerende
Wat is het verschil tussen een student-ondernemer en een franchisehouder? Hoeveel statuten zullen we nog bij creëren om de tweedeling tussen werkgevers en werknemers overeind te houden. Is de opdeling tussen werkgevers en werknemers niet artificieel? In een snel veranderende arbeidsmarkt is er nood voor iedereen om adaptief te zijn onafhankelijk of het gaat om een werknemer, een werkgever, student, …. Iedereen lerende als nieuw uitgangspunt.
II: Iedereen ongelijk
Wordt inclusie nagestreefd en bekomen door iedereen door eenzelfde gestandaardiseerd proces klaar te maken voor een samenleving waarin adaptiviteit centraal staat. Leert iedereen op eenzelfde manier, op eenzelfde tijdstip, met eenzelfde complexiteit en met eenzelfde snelheid? Een M-decreet voor hoogbegaafden ?Tijd voor binge learning? Misschien of gewoon de mogelijkheid om iedereen met de methode, de snelheid en de complexiteit te laten leren die het leerrendement maximaliseert. Principe II Iedereen ongelijk
III: Universeel recht op individueel leren
Van recht op jobzekerheid, naar recht op werkzekerheid naar recht op… Leerzekerheid.
Dat technologie en digitalisering jobs zullen veranderen en taken binnen jobs zullen veranderen is niet noodzakelijk negatief; ook nieuw jobs komen bij. Wanneer de impact van digitalisering merkbaar is , is niet te voorspellen. Wat wel mogelijk is, is ervoor zorgen dat er structureel handvaten zijn om tijdens de loopbaan een recht op leren te kunnen uitoefenen die individueel kan worden op genomen. Tijd voor leerzekerheid, een leerverzekering?
IV: Stop met leren voor een job
Een lineaire opeenvolging van leren, werken en op pensioen gaan wordt onbestaande. Dit veronderstelt een aanpassingsvermogen om te alterneren tussen verschillende rollen. Een leren dat erop gericht is om te leren leren, te leren leven en te leren werken. Waarom spreken we dan nog van eindtermen? Waarom staat onze focus op initiële vorming?
V: Stop met arbeidstijd als eenheid
Arbeidstijd als eenheid voor verloning en rechtenopbouw is te beperkend geworden. Kan niet- arbeidstijd productief zijn en wat doen we met de productiviteit die door robots of machines worden overgenomen. Is voltijdse tewerkstelling geen utopie in de toekomst?
VI: Leerbaar leren is een must
Als leren een constant wordt doorheen de loopbaan is het noodzakelijk dat leersystemen ontwikkeld worden die ‘goesting’ naar leren optimaliseren zodat openstaande vacatures slechts kortdag zijn. Analoog aan werkbaar werk, leerbaar leren
VII: Weg met bemiddeling
Wanneer treedt bemiddeling in werking? Bij een negatieve ervaring zoals een herstructurering. Waarom het moment van bemiddeling niet structureel proactief verleggen. Wie zich tijdens een huidige job zonder toekomst niet heeft kunnen bekwamen in een job mét toekomst, komt immers te laat. De enige juiste optie is zich proactief te bekwamen en nieuwe relevante competenties te leren vooraleer de oude hun vervaldatum hebben bereikt. Scenario’s als Carrefour, BNParibas vermijden. Heel graag! Weg met reactieve bemiddeling
VIII: Stop aan de sector als eenheid
. Wat als werknemer uit bepaalde sector nood heeft aan een opleiding uit een opleidingsfonds van een andere sector? Of wat als er kan opgeleid worden op basis van behoefte? Bieden intersectorale collectieve arbeidsovereenkomsten en opleidingsfondsen geen antwoord op de 21th century skills waar iedereen de mond van vol heeft? Spreken we nog van een sociaal overleg als leren en werken meer en meer vervlochten is met elkaar of moeten we nadenken over een leeroverleg? Het is tijd voor clustering op basis van behoefte niet op basis van economische hoofdactiviteiten, stop aan de sector als eenheid
IX: Tijd voor fit for purpose
Noem één ernstige maatschappelijke uitdaging die beperkt blijft binnen de grenzen van één beleidsdomein of één discipline? Onvindbaar. Er is nood aan 1) het systematisch implementeren van multidisciplinariteit in processen en structuren van beleidsvoering: in een nieuwe regering krijgt een minister geen administraties maar ambities. 2)Er is nood aan een methodiek van toekomstverkenning die de linaire predictiemodellen aanvult door op zoek te gegaan naar extreme plausibele omgevingen in functie van het uitdenken van een beleid dat in wijzigende omgevingen relevant kan blijven. Principe IX tijd voor fit for purpose
X: Innovatie als driver voor democratie
Biedt een top-downoplossing een antwoord op uitdagingen die het gevolg zijn van exponentiële verandering? Neen. Via een grassrootsmanier van werken worden uitdagingen geïdentificeerd, geprioriteerd en behandeld. Deze vernieuwing zorgt ervoor dat bestaande oplossingen uitgedaagd worden, zn zelfs verdwijnen om ruimte vrij te maken voor nieuwe oplossingen. De democratische legitimiteit herstelt zich omdat oplossingen mee bedacht en sociale media door de eindgebruiker gebruikt worden om oplossingen mee te verspreiden. Tijd voor innovatie als driver voor democraties